The rub, Catch-22
TRANG: Huyền Trang xin kính chào quý vị. Trong đời sống hàng ngày thỉnh thoảng chúng ta gặp phải những trường hợp khó xử, hay những giải pháp mâu thuẫn nhau khiến chúng ta không biết phải chọn giải pháp nào. Và đó cũng là đề tài của hai thành ngữ thông dụng trong bài học thành ngữ WORDS AND IDIOMS hôm nay của đài Tiếng Nói Hoa Kỳ. Chị Pauline xin đọc thành ngữ thứ nhất.
PAULINE: The first idiom is THE RUB, THE RUB.
TRANG: Danh từ RUB, và động từ cũng là RUB, đánh vần là R-U-B, có nghĩa là chà xát hay cọ xát. Vì thế nghĩa bóng của nó là một sự khó khăn hay trở ngại phát sinh từ một hòan cảnh nào đó. Thí dụ sau đây sẽ cho thấy cách dùng thành ngữ này.
PAULINE: All of my friends are meeting at the new restaurant tomorrow night. I’d love to join them as I’ve heard so much about it. But here’s THE RUB: It’s a steakhouse and I’m a vegetarian. What am I supposed to eat?
TRANG: Tất cả bạn bè của tôi sẽ gặp nhau tại tiệm ăn mới vào tối mai. Tôi rất muốn tham gia với họ vì tôi đã nghe nói nhiều về tiệm ăn này. Nhưng vấn đề khó khăn là đó là một tiệm bán thịt bò bí tết, còn tôi lại là người ăn chay. Thế thì tôi sẽ phải ăn gì đây?
TO JOIN, J-O-I-N là tham gia, họp mặt, và VEGETARIAN, V-E-G-E-T-A-R-I-A-N là người ăn chay. Bây giờ chị Pauline xin đọc lại thí dụ này.
PAULINE: All of my friends are meeting at the new restaurant tomorrow night. I’d love to join them as I’ve heard so much about it. But here’s THE RUB: It’s a steakhouse and I’m a vegetarian. What am I supposed to eat?
TRANG: Một hãng bán nước ngọt tên là Happy Cola đã đề nghị tặng cho một thành phố một số tiền khá lớn để xây lại một vài công viên trong thành phố. Ta hãy xem điều kiện mà hãng này đưa ra:
PAULINE: The Happy Cola Company offered to donate 20 million dollars to rebuild some of the city’s parks. THE RUB was that the parks had to be called “Happy-Cola” parks with big signs and corporate advertising featured everywhere. What a dilemma!
TRANG: Công ty “Happy Cola” đề nghị tặng 20 triệu đô la để xây dựng lại một số công viên trong thành phố. Vấn đề khó xử là các công viên này sẽ phải được đặt tên là công viên Happy Cola với những bảng quảng cáo thật lớn cho công ty đặt ở khắp mọi nơi. Thật là một vấn đề nan giải!
Những từ mới là: TO OFFER, O-F-F-E-R là đề nghị, TO DONATE, D-O-N-A-T-E là biếu, tặng, ADVERTISING, A-D-V-E-R-T-I-S-I-N-G là quảng cáo, và DILEMMA, D-I-L-E-M-M-A là tình trạng khó xử, nan giải. Bây giờ xin mời quý vị nghe lại thí dụ này.
PAULINE: The Happy Cola Company offered to donate 20 million dollars to rebuild some of the city’s parks. THE RUB was that the parks had to be called “Happy-Cola” parks with big signs and corporate advertising featured everywhere. What a dilemma!
TRANG: Tiếp theo đây là thành ngữ thứ hai.
PAULINE: The second idiom is CATCH-22, CATCH-22.
TRANG: CATCH, C-A-T-C-H nghĩa là một khó khăn được giấu kín, hay một hoàn cảnh khó xử. Thành ngữ này phát xuất từ nhan đề của một cuốn sách xuất bản năm 1961 do tiểu thuyết gia Mỹ Joseph Heller viết về cuộc thế chiến thứ hai. Nhân vật chính trong cuốn sách rất sợ bị giết nên tìm cách thuyết phục các sĩ quan rằng anh ta điên để khỏi phải lái máy bay ném bom. Tuy nhiên, các sĩ quan biết rằng những ai biết mình sợ hãi là những người không điên chút nào. Vì thế anh chàng này vẫn phải lái máy bay ra trận.
Trong thí dụ thứ nhất sau đây, một nữ sinh viên gặp khó khăn trong khi đi kiếm việc làm sau khi tốt nghiệp đại học.
PAULINE: After graduating from college, I decided I wanted to get a job in advertising. I answered a lot of want ads, and set up interviews at various agencies, but nobody would hire me. Finally I realized I was in a CATCH-22: I couldn’t get an advertising job without experience, but I couldn’t get experience without an advertising job!
TRANG: Sinh viên này nói: Sau khi tốt nghiệp đại học tôi quyết định tìm một công việc trong ngành quảng cáo. Tôi đã trả lời nhiều quảng cáo tìm người, và xin đi phỏng vấn tại nhiều cơ quan, nhưng không ai thuê mướn tôi cả. Cuối cùng tôi khám phá ra rằng tôi ở trong một hoàn cảnh khó xử. Đó là tôi không thể kiếm được việc trong ngành quảng cáo mà không có kinh nghiệm, nhưng tôi không thể có kinh nghiệm nếu tôi không có việc trong ngành đó!
ADVERTISING, A-D-V-E-R-T-I-S-I-N-G là quảng cáo, WANT ADS, W-A-N-T và A-D-S là quảng cáo tìm người làm, TO HIRE, H-I-R-E là thuê mướn, và EXPERIENCE, E-X-P-E-R-I-E-N-C-E là kinh nghiệm. Chị Pauline xin đọc lại thí dụ này.
PAULINE: After graduating from college, I decided I wanted to get a job in advertising. I answered a lot of want ads, and set up interviews at various agencies,but nobody would hire me. Finally I realized I was in a CATCH-22: I couldn’t get an advertising job without experience, but I couldn’t get experience without an advertising job !
TRANG: Một thanh niên gặp khó khăn mỗi khi mua quà sinh nhật cho bạn gái của anh được vừa lòng.
PAULINE: Buying a birthday present for my girlfriend has always been a CATCH-22 for me: If I don’t ask her what she wants, I get the wrong thing and she’s upset. On the other hand, if I ask her, she’s hurt because she says, of course, I should have been able to figure it out without asking. I just can’t win!
TRANG: Anh chàng này nói: Mua quà sinh nhật cho bạn gái của tôi lúc nào cũng là một vấn đề nan giải: Nếu tôi không hỏi cô ấy muốn gì, tôi mua lầm món cô ấy không thích thì cô ấy bực mình. Mặt khác nếu tôi hỏi, thì cô ấy lại giận dỗi bởi vì cô ấy nói rằng đáng lý ra tôi đã phải biết mà không cần phải hỏi. Thật tôi không làm sao làm vừa lòng cô ấy được!
UPSET, U-P-S-E-T là bực mình, khó chịu, HURT, H-U-R-T là đau khổ, giận dỗi, và TO FIGURE OUT, F-I-G-U-R-E và O-U-T là suy đoán ra, tìm ra. Mời quý vị nghe lại thí dụ này.
PAULINE: Buying a birthday present for my girlfriend has always been a CATCH-22 for me: If I don’t ask her what she wants, I get the wrong thing and she’s upset. On the other hand, if I ask her, she’s hurt because she says, of course, I should have been able to figure it out without asking. I just can’t win!
TRANG: Thí dụ vừa rồi đã kết thúc bài học thành ngữ WORDS AND IDIOMS hôm nay của đài Tiếng Nói Hoa Kỳ. Như vậy là chúng ta vừa học được hai thành ngữ mới nói về một hoàn cảnh khó xử. Đó là THE RUB và A CATCH-22. Huyền Trang xin kính chào quý vị và xin hẹn gặp lại quý vị trong bài học kế tiếp.
Nguồn: VOA