Toe the line, When in Rome do as the Romans do
Huyền Trang xin kính chào quý vị thính giả. Tại các thành phố lớn ở nước Mỹ, nhiều phụ nữ đi làm việc thường mang giầy thấp để đi đứng cho dễ dàng và không đau chân, rồi khi đến sở mới đổi sang giầy cao gót. Nhiều người khác cũng bắt chước làm như vậy. Trong bài học thành ngữ WORDS AND IDIOMS hôm nay chúng tôi xin giới thiệu cùng quý vị hai thành ngữ nói về việc làm theo ý kiến của người khác. Chị Pauline xin đọc thành ngữ thứ nhất.
PAULINE: The first idiom is TOE THE LINE, TOE THE LINE.
TRANG: TOE THE LINE gồm có động từ TO TOE, T-O-E là dùng ngón chân để chạm vào một vật gì, và LINE, L-I-N-E là một lằn hay một vạch. TOE THE LINE có nghĩa là tuân theo ý muốn hay mệnh lệnh của cấp trên, cho dầu mình không đồng ý với họ. Thành ngữ này bắt nguồn từ thế kỷ thứ 19 để nói về những người tham dự một cuộc chạy đua. Họ phải đặt ngón chân của họ vào vạch trên sân và đứng im cho tới khi được lịnh bắt đầu chạy.
Trong thí dụ sau đây, một ông sếp mới đến làm việc tại một cơ quan. Ông ta ở lại sở rất muộn và muốn nhân viên của ông cũng làm như vậy.
PAULINE: Our new supervisor usually stays at the office very late and expects everyone in the department to do the same. Last night my colleagues and I were at our desks until 10:00 P.M. The reason we TOED THE LINE was because no one wanted to challenge his authority.
TRANG: Ông giám thị mới của chúng tôi thường ở lại văn phòng rất muộn và muốn mọi người trong cơ quan cũng làm như thế. Tối hôm qua các bạn đồng nghiệp và tôi đã phải ở lại bàn giấy cho tới tận 10:00 giờ đêm. Lý do khiến chúng tôi tuân lịnh ông ấy là vì không ai muốn thách thức quyền hành của ông ấy.
SUPERVISOR, S-U-P-E-R-V-I-S-O-R là giám thị, TO EXPECT, E-X-P-E-C-T là muốn, hay đòi hỏi, và TO CHALLENGE, C-H-A-L-L-E-N-G-E là thách thức. Bây giờ chị Pauline xin đọc lại thí dụ này.
PAULINE: Our new supervisor usually stays at the office very late and expects everyone in the department to do the same. Last night my colleagues and I were at our desks until 10:00 P.M. The reason we TOED THE LINE was because no one wanted to challenge his authority.
TRANG: Trong thí dụ thứ hai sau đây, các cầu thủ trong một đội bóng đá muốn được tăng lương, nhưng ta hãy xem điều gì xảy ra khi họ bỏ phiếu về vấn đề này.
PAULINE: While many of the soccer players were in favor of higher salaries, they knew the team’s management opposed the idea. That’s why, when it came to a vote, a majority TOED THE LINE. Perhaps they were afraid of losing their jobs.
TRANG: Tuy nhiều người trong số các cầu thủ bóng đá ủng hộ việc đòi lương cao hơn, nhưng họ biết rằng ban quản trị của đội chống đối ý kiến này. Đó là lý do tại sao khi họ bỏ phiếu, phần đông đã làm theo ý của ban quản trị. Có lẽ họ sợ mất việc.
SALARY, S-A-L-A-R-Y là lương bổng, TO OPPOSE, O-P-P-O-S-E là chống đối VOTE, V-O-T-E là lá phiếu, động từ TO VOTE là bỏ phiếu, và MAJORITY, M-A-J-O-R-I-T-Y là đa số. Bây giờ xin mời quý vị nghe lại thí dụ này.
PAULINE: While many of the soccer players were in favor of higher salaries, they knew the team’s management opposed the idea. That’s why, when it came to a vote, a majority TOED THE LINE. Perhaps they were afraid of losing their jobs.
TRANG: Tiếp theo đây là thành ngữ thứ hai.
PAULINE: The second idiom is WHEN IN ROME, DO AS THE ROMANS DO ; WHEN IN ROME, DO AS THE ROMANS DO.
TRANG: Thành ngữ này có từ ROME, R-O-M-E là thành phố La mã, và ROMANS, R-O-M-A-N-S là người sống trong thành phố đó. WHEN IN ROME, DO AS THE ROMANS DO có nghĩa là khi sống ở La mã thì cũng hành động như người La mã, tức là nhập gia tùy tục. Thành ngữ này xuất hiện từ năm 1530 khi một tu sĩ từ thành phố Milan đến thăm một tu sĩ khác ở La mã, và hỏi ông ở La mã là có nên ăn chay vào ngày thứ bảy hay không vì phong tục này khác với phong tục của ông ở Milan. Ông được chỉ dẫn là khi ở La mã thì nên hành động như người La mã.
Trong thí dụ sau đây một di dân mới sang Hoa Kỳ sinh sống và được một gia đình Mỹ mời ăn tiệc giáng sinh, trong đó có món gà tây. Cô cho biết ý kiến.
PAULINE: As a recent immigrant to the U.S., I’ve noticed a lot of different customs. When the Smiths invited me for Christmas dinner, they served turkey. Although I didn’t grow up eating it, I figured, WHEN IN ROME, DO AS THE ROMANS DO. I rather like it now.
TRANG: Vì tôi là một di dân mới đến Mỹ tôi nhận thấy có nhiều phong tục khác lạ. Khi gia đình ông bà Smith mời tôi ăn tiệc Giáng sinh họ dọn món gà tây. Tuy từ nhỏ tới lớn tôi chưa ăn món này bao giờ nhưng tôi nghĩ rằng nhập gia thì phải tùy tục. Bây giờ thì tôi lại khá thích món này.
IMMIGRANT, I-M-M-I-G-R-A-N-T là di dân, TO NOTICE, N-O-T-I-C-E là để ý thấy, CUSTOMS, C-U-S-T-O-M-S là phong tục, tập quán, và TURKEY, T-U-R-K-E-Y là con gà tây. Bây giờ chị Paulline xin đọc lại thí dụ này.
PAULINE: As a recent immigrant to the U.S., I’ve noticed a lot of different customs. When the Smiths invited me for Christmas dinner, they served turkey. Although I didn’t grow up eating it, I figured, WHEN IN ROME, DO AS THE ROMANS DO. I rather like it now.
TRANG: Một phụ nữ trước đây vẫn có thói quen uống trà, nhưng khi cô dời nhà tới thành phố Seattle, tiểu bang Washington ở miền Tây Bắc nước Mỹ, nơi mà các quán cà phê mở ra rầm rộ vào thập niên 1970 thì cô bắt đầu uống cà phê như dân trong thành phố.
PAULINE: There are more coffee shops in Seattle than any place I know. When I first moved here, I was a tea drinker, but then I thought, WHEN IN ROME, DO AS THE ROMANS DO. Now I can’t imagine life without a cappuccino.
TRANG: Có nhiều quán cà phê tại Seattle hơn tại bất cứ nơi nào khác mà tôi biết. Hồi đầu khi tôi mới dọn đến đây tôi là người thích uống trà, nhưng sau đó tôi nghĩ, nhập gia thì phải tùy tục, và giờ đây tôi không thể tưởng tượng được là sống mà không có một ly cà phê cappuccino.
Động từ TO MOVE, M-O-V-E là dời nhà, TO IMAGINE, I-M-A-G-I-N-E là tưởng tượng, và CAPPUCCINO, C-A-P-P-U-C-C-I-N-O là loại cà phê thật đậm có kem sữa ở trên mặt. Bây giờ chị Pauline xin đọc lại thí dụ này.
PAULINE: There are more coffee shops in Seattle than any place I know. When I first moved here, I was a tea drinker, but then I thought, WHEN IN ROME, DO AS THE ROMANS DO. Now I can’t imagine life without a cappuccino.
TRANG: Thí dụ vừa rồi đã kết thúc bài học thành ngữ WORDS AND IDOMS hôm nay của đài Tiếng Nói Hoa Kỳ. Như vậy là chúng ta vừa học được hai thành ngữ mới. Một là TOE THE LINE là làm theo ý của người khác, và hai là WHEN IN ROME, DO AS THE ROMANS DO nghĩa là nhập gia tùy tục. Huyền Trang xin kính chào quý vị thính giả và xin hẹn gặp lại quý vị trong bài học kế tiếp.
Nguồn:VOA