Tiền tố và hậu tố trong tiếng anh

Có lẽ đối với những người Việt học tiếng Anh, một trong những điều khó khăn nhất là về cấu trúc của từ ngữ, đặc biệt là những sự biến đổi từ ngữ do các tiền tố và hậu tố trong tiếng Anh.

Thay vì chỉ thêm từ phủ định vào phía trước để diễn đạt ý nghĩa trái ngược như “không xinh đẹp” và “xinh đẹp”, tiếng Anh còn có thêm một cách khác đó là thêm tiền tố vào phía trước từ gốc để tạo ra một từ hoàn toàn mới mang ý nghĩa trái ngược. Hay thay vì chỉ thêm những từ ám chỉ danh từ như “sự xinh đẹp” và “xinh đẹp”, tiếng Anh có những hậu tố để thay đổi loại từ của từ vựng, một lần nữa lại tạo ra một từ hoàn toàn mới.

Nói như vậy có nghĩa là tiền tố và hậu tố trong tiếng Anh đóng vai trò cực kì quan trọng. Việc nắm bắt những “luật ngầm” ẩn sau các tiền tố và hậu tố trong tiếng Anh sẽ giúp người học nắm bắt từ vựng dễ dàng hơn.

1.Tiền tố trong tiếng Anh – Prefix

Tiền tố là gì?

Tiền tố là những phần được thêm vào phía trước của từ gốc, thường là để tạo ra một từ hoàn toàn mới với ý nghĩa khác biệt. Khi đó, từ mới được tạo ra sẽ có ý nghĩa mới được tạo theo công thức “nghĩa của tiền tố + nghĩa của từ gốc”.

Ví dụ: Trong từ “unhappy”

Ở đây, chúng ta có:

• Tiền tố: “un-“ diễn đạt ý nghĩa trái ngược, phủ định, thường có nghĩa là “không”
• Từ gốc: “happy” có nghĩa là “vui vẻ”

• Như vậy, ở đây, khi thêm tiền tố “un-“ vào trước từ gốc “happy”, chúng ta có từ mới là “unhappy” có nghĩa là “không vui vẻ”

Vì sao cần học tiền tố trong tiếng Anh?

Trong ví dụ ở trên, có thể thấy, thay vì phải học 2 từ mới là “happy” và “unhappy”, giờ đây, khi nắm bắt được tác dụng và ý nghĩa của tiền tố “un-“, người học chỉ cần học từ “happy”. Tương tự, trong nhiều trường hợp khác, việc nắm bắt được tiền tố trong tiếng Anh có thể giúp bạn học từ vựng hiệu quả hơn.

Đồng thời, tiền tố trong tiếng Anh sẽ giúp bạn sáng tạo ra những cách dùng từ mới để diễn đạt linh hoạt hơn. Diễn đạt uyển chuyển bằng cách sử dụng các tiền tố trong tiếng Anh sẽ vô cùng hữu dụng, không chỉ trong các bài thi chứng chỉ như IELTS, TOEFL, mà còn trong cả thực tế sử dụng hàng ngày.

Các loại tiền tố tiếng Anh thông dụng

Trong “gia đình tiền tố”, các tiền tố mang ý nghĩa phủ định là những thành viên nổi tiếng nhất. Tuy vậy, còn rất nhiều các tiền tố tiếng Anh quan trọng khác mà bạn cần nắm bắt trong quá trình chinh phục ngôn ngữ quốc tế này.

Tiền tố	Ý nghĩa	Ví dụ
Un-	Phủ định, trái ngược nghĩa với từ gốc, có thể dịch là “không”	Unhappy – không vui vẻ,
In		Indirect – không trực tiếp/ gián tiếp
Im-		Impolite – không lịch sự/ mất lịch sự
Il-		Illegal – không hợp pháp;
Ir-		Irregular – không thường xuyên/ không đều đặn;
Dis-		Discomfort – không thoải mái,
Non-		Nonprofit – không lợi nhuận/ phi lợi nhuận;
Over-	Quá, vượt quá	Overload – quá tải;
Super	Siêu	Supermarket – siêu thị;
Re-	Lặp lại	Rewrite: viết lại;
Mis-	Làm sai	Mistake – cầm nhầm/ lỗi; misunderstand – hiểu sai
Pre-	Trước	Prehistory – tiền sử
Mono-	Một (Số lượng)	Monotone – một giọng điệu/ đơn điệu
Bi-	Hai (số lượng)	Bilingual – hai ngôn ngữ; Bisexual – song tính
Tri-	Ba (số lượng)	Tricycle – xe ba bánh; Triangle – tam giác
Multi-	Đa (nhiều)	Multiculture: đa văn hóa; multitask: đa nhiệm

Tuy nhiên, người học tiếng Anh cũng cần chú ý phân biệt giữa từ được tạo ra từ tiền tố và từ gốc để tránh sử dụng sai.

Ví dụ: In- + direct = indirect – gián tiếp

Khác với: “In” trong “Insight”. Ở trường hợp này, “In” là phần vốn có của từ gốc chứ không phải tiền tố được thêm vào.

2.Hậu tố trong tiếng Anh – Sulfix

Hậu tố là gì?

Khác với tiền tố chỉ đơn giản là thay đổi ngữ nghĩa, hậu tố trong tiếng Anh còn có tác dụng ngữ pháp – biến đổi loại từ của từ gốc. Đồng thời, hậu tố cũng mang đến những thay đổi nhất định đến nghĩa của từ.

Tương tự như hậu tố, cấu trúc nghĩa của từ mới được tạo ra cũng được xác định theo công thức “nghĩa của từ gốc + nghĩa hậu tố”.

Ví dụ: teacher: giáo viên

Ở đây, chúng ta có teach là từ gốc, có từ loại là động từ, mang nghĩa là “dạy”. “-er” là hậu tố dành cho các danh từ chỉ người.

Như vậy, chúng ta có “teacher” – người dạy học, hay còn gọi là giáo viên.

Vì sao cần học hậu tố trong tiếng Anh?

Giống như tiền tố, nắm bắt hậu tố trong tiếng Anh giúp giảm tải đi một khối lượng đáng kể các từ vựng cần học, đồng thời, tăng khả năng diễn đạt tiếng Anh linh hoạt hơn. Ngoài ra, hậu tố còn đặc biệt quan trọng đối với ngữ pháp. Khi nắm bắt được một số dạng hậu tố phổ biến, bạn có thể dễ dàng đoán biết được từ loại của từ đó để sử dụng phù hợp trong câu.

Các loại hậu tố tiếng Anh phổ biến.

Hậu tố	Ý nghĩa	Ví dụ
HẬU TỐ DANH TỪ
-acy	Trạng thái/ chất lượng	Accuracy (từ gốc: accurate): sự chính xác
-ance; -ence	Trạng thái/ chất lượng	Tolerance – sự bao dung;
-ity, -ty	Chất lượng của…	Validity – hiệu lực
-al	Hành động hay quá trình của…	Criminal – tội phạm, trial – thử
-dom	Địa điểm/ tình trạng	Freedom – sự tự do
-ment	Tình trạng	Argument – sự tranh luận
-ness	Trạng thái	Sickness – ốm
-sion; -tion	Trạng thái	Position – vị trí
-er; -or, -ist	Chỉ người/ đồ vật có một chuyên môn/ chức năng chuyên biệt nào đó	Teacher – giáo viên (người chuyên giảng dạy); printer – máy in; scientist- nhà khoa học
-ism	Học thuyết/ niềm tin	Judaism – đạo Do Thái,
-ship	Vị trí nắm giữ	Friendship – tình bạn
HẬU TỐ ĐỘNG TỪ
-ate	Trở thành	Create: tạo ra
-en	Trở thành	Sharpen: làm sắc hơn/ gọt giũa
-ify; -fy	Trở thành	Simplify – đơn giản hóa
-ise; -ize	Trở thành	Publicise – công bố
HẬU TỐ TÍNH TỪ
-able; -ible	Có khả năng	Edible – có thể chỉnh sửa được; understandable – có thể hiểu được
-al	Có dạng thức/ tính chất của	Thermal – thuộc về nóng/ nhiệt
-esque	Theo cách thức/ giống với…	Picturesque – như tranh vẽ
-ive	Có bản chất của	Informative – giàu thông tin
-ic; -ical	Có dạng thức/ tính chất của	Historic – mang tính lịch sử
-ious; -ous	Liên quan đến tính chất/ tính cách	Jealous – ghen tị
-ish	Có chất lượng của	Childish – tính trẻ con
-ful	Nhiều	Careful – cẩn thận
-less	ít	Careless – bất cẩn/ thiếu cẩn thận
HẬU TỐ TRẠNG TỪ
-ly	Liên quan tới chất lượng	Carefully – cẩn thận
-ward; -wards	Phương hướng	Towards – về hướng
-wise	Có liên quan tới	Likewise – tương tự

Như vậy, tiền tố và hậu tố trong tiếng Anh không quá khó khăn như bạn tưởng. Tất cả những thứ “nhỏ nhặt” như vậy đều có những “luật ngầm” mà một khi đã hiểu được, bạn sẽ dễ dàng nắm bắt và vận dụng. Chúc bạn có được cách học tiền tố và hậu tố trong tiếng Anh thật hiệu quả với “bí kíp” từ Language Link Academic nhé!